65.

Over het stoppen van een lek.

Als men in zee ontwaart, dat het schip meer water dan gewoonlijk maakt, moet men ten eerste trachten het lek te ontdekken, en zoo mogelijk te stoppen, want het is beter dan het pompen, hetwelk het volk te veel vermoeit. Men moet zien hoe veel water het schip bij voorbeeld in een half uur maakt. Als men met weinig zeil zeilt, dan zeil meerderen en als het schip dan meer water maakt, is dit een blijk, dat het lek vooruit is in den boeg, maar mindert het, zoo is het achteruit, doch blijft het zoo, dan is het lek op zijde. Men kan dan, door over beide boegen te gaan liggen, zien aan wat zijde het lek is, hierdoor wordt men in staat gesteld om het te stoppen, want veeltijds is het lek tusschen wind en water, dan moet men het schip krengen en over die naden zeildoek spijkeren met werk er onder. Dit is beter dan lood; want met het werken van het schip breekt het <141> lood wel eens, is het lek voor in den boeg diep onder water, dat men er niet bijkomen kan, zoo moet, men een zeil nemen en hetzelve met werk beleggen, hetwelk men aan verscheide plaatsen met steken vast maakt, en men maakt aan de beide schoot-horens en ook aan de nok leuwers touwen vast, hangt ook aan de schoot-horens gewigt om het zeil te doen zinken, bij voorbeeld, een paar kneppel kogels, haalt dan het zeil met de onderste en bovenste touwen tegen het schip, en het inzuigende water, zal het werk in het lek zuigen, en hetzelve gedeeltelijk stoppen. Het was dit middel van hetwelk zich kapitein Cook bediende, nadat hij op den kust van Nieuw-Holland gestooten had.

Reeds lang is er voorgesteld, dat men door het boord van het schip eene ijzeren spil kon hebben, op hetwelk men des noods eene soort van scheprad kon zetten, hetwelk door den voortgang van het schip ronddraaijen zou, en de spil van binnen met de pompen correspondeerde en gaande hield, zoo dat men de equipagie niet behoeft te vermoeijen, en toch het schip kon lens houden, dit kon zoo gemaakt worden, dat men, hetzelve niet noodig hebbende, in het eene kleine ruimte kon bergen.


J. Franc: Handleiding tot de Scheeps-besturing, Delft, 1825.

Transcribed by Lars Bruzelius


Sjöhistoriska Samfundet | The Maritime History Virtual Archives | Seamanship | Search.

Copyright © 1998 Lars Bruzelius.